[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.19 i 22).Zakres i podstawy prawne praw pacjentów psychiatrycznych w Polsce sąokreślone w szeregu aktów prawnych, takich jak Konstytucja RzeczpospolitejPolskiej (Dz.U.z 1997, Nr 78, poz.438) oraz ustawy dotyczące zawodu lekarza(Dz.U.z 1997, Nr 28, poz.152 zpóz
n.zm.), pielęgniarki i położnej (Dz.U.z 1996,Nr 91, poz.410 z póz
n.zm.), zakładów opieki zdrowotnej (Dz.U.z 1991, Nr 91,poz.408 z póz
n.zm.), ochrony zdrowia psychicznego (Dz.U.z 1994, Nr 111,poz.535 z póz
n;zm.) i inne, wydane na podstawie tych ustaw akty wykonawcze,a także kodeks cywilny i kodeks karny.Na uwagę zasługuje również działalnośćRzecznika Praw Obywatelskich, którego wystąpienia dotyczą zarówno sprawgeneralnych ochrony praw pacjenta, jak i spraw indywidualnych w razienaruszenia tych praw.Konstytucja RP zapewnia każdemu pacjentowi prawo do ochrony zdrowia(art.68 pkt 1), równy dostęp do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej(art.68 pkt 2), prawną ochronę życia (art.38), ochronę przed eksperymentemmedycznym bez dobrowolnie wyrażonej zgody (art.39), nietykalność i wolnośćosobistą (art,41), prawo do prywatności (art.47), dostęp do dotyczących gourzędowych dokumentów i zbiorów danych (art.51 pkt 3), wolności sumieniai religii (art.53).Prawom pacjentów i odpowiadającym im obowiązkom zakładówopieki zdrowotnej poświęcono wiele przepisów w ustawach o zakładach opiekizdrowotnej i ochronie zdrowia psychicznego, które wskazują następujące prawapacjentów:- prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzymedycznej,Rozdział II - Problematyka praw osób.49- prawo do udzielania im świadczeń zdrowotnych przez osoby uprawnionedo ich udzielania, w pomieszczeniach i przy zastosowaniu urządzeńodpowiadających określonym wymaganiom fachowym i sanitarnym,- prawo do wyrażenia zgody na przyjęcie do szpitala; prawo to wiąże sięz prawem pacjenta do żądania wypisania go ze szpitala oraz do uzyskaniaprzepustki,- prawo do informacji o swoim stanie zdrowia,- prawo do wyrażenia zgody lub odmowy na udzielanie określonychświadczeń zdrowotnych,- prawo do poszanowania godności i intymności- prawo zapewnienia ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej- prawo do dostępu do informacji o prawach pacjenta.Poza tym w placówkach przeznaczonych dla osób wymagających całodobowejlub całodziennej opieki pacjent ma również prawo do:- dodatkowej opieki pielęgnacyjnej ze strony osoby bliskiej lub innej, wska-zanej przez siebie osoby,- kontaktu osobistego, telefonicznego i korespondencyjnego z osobamiz zewnątrz,- opieki duszpasterskiej.Ponadto ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z 19 lipca 1994 r.przyznajepacjentowi choremu psychicznie lub upośledzonemu umysłowo szereg szcze-gólnych uprawnień, takich jak:- bezpłatnych świadczeń zdrowotnych udzielanych mu przez publicznezakłady psychiatrycznej opieki zdrowotnej - art.10 ust.1,- bezpłatnych leków i artykułów sanitarnych oraz pomieszczenia i wyży-wienia, jeżeli przebywa w szpitalu psychiatrycznym będącym publicznymzakładem opieki zdrowotnej - art.10 ust.2,- zapewnienia mu rodzaju metod postępowania leczniczego właściwych nietylko z uwagi na cele zdrowotne, ale także ze względu na interesy orazinne jego dobro osobiste i dążenie do jego poprawy zdrowia w sposóbnajmniej dla pacjenta uciążliwy - art.12,- porozumiewania się bez ograniczeń z rodziną i innymi osobami - w art.13,- wystąpienia o okresowe przebywanie poza szpitalem bez wypisywania goz zakładu; pacjent może otrzymać przepustkę tylko wówczas gdy jest to dopu-szczalne ze względów medycznych (decyduje lekarz prowadzący) - art.14- uprzedzenia go o zamiarze zastosowania wobec niego przymusu bezpo-średniego; dopuszczenie zastosowania tego środka wobec pacjenta musiwynikać z ustawy - art.18,- uprzedzenia o zamiarze przeprowadzenia badania psychiatrycznego bezjego zgody oraz podania przyczyn takiej decyzji; badanie takie może być50 Psychologia, psychiatria i prawo wobec.przeprowadzone, jeżeli zachowanie pacjenta wskazuje na to, że z powoduzaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albożyciu lub zdrowiu innych osób, bądz
nie jest zdolny do zaspokojenia pod-stawowych potrzeb życiowych - art.21 ust.1 i 2,- wyrażenia zgody lub odmowy na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego,z wyłączeniem sytuacji, gdy przepisy ustawy dopuszczają przyjęcie do szpi-tala psychiatrycznego bez zgody pacjenta - art.22 ust.1 i art.23,24 oraz 29,- poinformowania i wyjaśnienia mu przez lekarza przyczyny przyjęcia doszpitala psychiatrycznego w sytuacji, gdy nie wyraził na to zgody orazuzyskania informacji o przysługujących mu w tej sytuacji prawach - art.23ust [ Pobierz całość w formacie PDF ]