[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tychrewizji musisz zawsze dokonywać w sposób oryginalny i peÅ‚en wdziÄ™ku; za każdym razemstaraj siÄ™ uzyskać przebaczenie żony, rozÅ›mieszajÄ…c jÄ….WinieneÅ› objawiać najgÅ‚Ä™bsze zdziwienie na widok każdego nowego mebla, który siÄ™ po-jawiÅ‚ w tym tak starannie utrzymanym domu.Natychmiast poprosisz o wytÅ‚umaczenie jego65Claude C r é b i l l o n (1707 1777) autor drastycznego i wolnomyÅ›lnego utworu Sofa , za który skaza-no go na wygnanie.103użytku, nastÄ™pnie zaÅ› wytężysz wszystkie wÅ‚adze, aby odgadnąć, czy nie ma on tajemnegoprzeznaczenia i czy nie mieÅ›ci chytrej kryjówki.To nie wszystko.Masz chyba dość rozumu, aby pojąć, że twoja miluchna papużka o tyletylko da siÄ™ utrzymać w klatce, o ile klatka bÄ™dzie Å‚adna.Toteż najmniejszy szczegół winientchnąć elegancjÄ… i smakiem.CaÅ‚ość musi stanowić obraz prostoty i wdziÄ™ku.Obicia i muÅ›linybÄ™dziesz odnawiaÅ‚ i zmieniaÅ‚ nieustannie.Zwieży wyglÄ…d mieszkania jest rzeczÄ… zbyt ważnÄ…,aby można byÅ‚o oszczÄ™dzać na tym punkcie.Wszak i dzieci kÅ‚adÄ… co rano mokrzycÄ™ do klat-ki, aby ptaszkom dać zÅ‚udzenie Å‚Ä…k i zielonoÅ›ci.Dom tak utrzymany stanowi ultima ratio66męża: cóż może kobieta powiedzieć, skoro jej dostarczono wszystkiego tak hojnie?Mężowie skazani na gnieżdżenie siÄ™ w wynajÄ™tych mieszkaniach znajdujÄ… siÄ™ w najstrasz-niejszym poÅ‚ożeniu.Czyż wówczas ich dola, szczÄ™sna lub opÅ‚akana, nie bÄ™dzie w rÄ™kach odzwiernego?Czyż ich dom nie bÄ™dzie na prawo i lewo przylegaÅ‚ do innych domów? Prawda, żeumieszczajÄ…c pokoje żony na jednym kraÅ„cu, zmniejszajÄ… do poÅ‚owy niebezpieczeÅ„stwo; aleczy mimo to nie sÄ… zmuszeni znać na pamięć i gÅ‚Ä™boko rozważać wiek, stan, majÄ…tek, cha-rakter, sposób życia sÄ…siadów, a nawet ich krewnych i przyjaciół?Roztropny mąż nie zamieszka nigdy na parterze.Każdy mąż może w swoim mieszkaniu przeprowadzić te same Å›rodki ostrożnoÅ›ci, któredoradziliÅ›my posiadaczowi wÅ‚asnego domu, a wówczas lokator może mieć nad wÅ‚aÅ›cicielemtÄ™ przewagÄ™, że mieszkanie zajmujÄ…ce mniejszÄ… przestrzeÅ„ może być o wiele dokÅ‚adniej strze-żone.66U l t i m a r a t i o (Å‚ac.) ostatni argument.104ROZMYZLANIE PITNASTEO komorze celnej Ależ nie, zapewniam paniÄ…. To już byÅ‚aby ostateczna nieprzyzwoitość. Ależ czy pani przypuszcza, że mamy zamiar ustanowić, na wzór straży granicznej, rewi-zjÄ™ osób, które przestÄ™pujÄ… próg pani domu lub które opuszczajÄ… go ukradkiem, i przekony-wać siÄ™, czy nie majÄ… przy sobie jakiego zakazanego klejnotu? Nie, to byÅ‚oby w istocie zbytnieprzyzwoicie; nasze zaÅ› sposoby nie majÄ… w sobie nic wstrÄ™tnego, zatem nic, co by przy-pominaÅ‚o urzÄ™dy celne: może pani być spokojna.A teraz do pana siÄ™ zwracam, szanowny panie.Ze wszystkich Å›rodków pomocniczych,objÄ™tych tÄ… drugÄ… częściÄ…, małżeÅ„ska instytucja celna wymaga z pewnoÅ›ciÄ… najwiÄ™cej taktu,przenikliwoÅ›ci i najwiÄ™cej wiadomoÅ›ci nabytych a priori, to znaczy przed wstÄ…pieniem wzwiÄ…zki małżeÅ„skie.Aby jÄ… wykonywać, mąż powinien przestudiować dzieÅ‚o Lavatera67 iprzyswoić sobie jego zasady; wyćwiczyć oko i umysÅ‚ w umiejÄ™tnoÅ›ci chwytania i oceniania zzadziwiajÄ…cÄ… szybkoÅ›ciÄ… najlżejszych oznak, przez które czÅ‚owiek zwykÅ‚ zdradzać swoje my-Å›li.Fizjonomika Lavatera stworzyÅ‚a prawdziwÄ… wiedzÄ™.Nareszcie zajęła dziÅ› ona miejscemiÄ™dzy gaÅ‚Ä™ziami ludzkich wiadomoÅ›ci.Zrazu książka ta wywoÅ‚aÅ‚a powÄ…tpiewania, nawetżarty; od tego czasu jednakże zjawiÅ‚ siÄ™ sÅ‚ynny doktor Gall68, który swÄ… piÄ™knÄ… teoriÄ… o bu-dowie czaszki uzupeÅ‚niÅ‚ system genialnego Szwajcara i daÅ‚ trwaÅ‚Ä… podstawÄ™ jego przenikli-wym spostrzeżeniom.ArtyÅ›ci, dyplomaci, kobiety i wszyscy ci, którzy stanowiÄ… nielicznÄ…garstkÄ™ wyznawców, nieraz mieli sposobność spostrzec jeszcze wiele innych oznak, pozwa-lajÄ…cych czytać w myÅ›li ludzkiej.Nawyki fizyczne, pismo, dzwiÄ™k gÅ‚osu, zachowanie,wszystko to ileż razy zdoÅ‚aÅ‚o objaÅ›nić zakochanÄ… kobietÄ™, kreta dyplomatÄ™, bystrego sÄ™dzie-go, wÅ‚adcÄ™ kraju wreszcie zmuszonych jednym rzutem odgadnąć miÅ‚ość, zdradÄ™ lub ukrytezdolnoÅ›ci.CzÅ‚owiek w stanie podniecenia jest jak biedny robaczek Å›wiÄ™tojaÅ„ski, bezwiednie67Johann Gaspar L a v a t e r (1751 1801) teolog i filozof szwajcarski, twórca pseudonaukowej teorii, któ-ra próbowaÅ‚a ustalić zwiÄ…zki miÄ™dzy rysami twarzy czÅ‚owieka a jego charakterem.68Franz Josef G a l l (1758 1828) lekarz niemiecki, twórca pseudonaukowej teorii, wedle której charakterczÅ‚owieka można okreÅ›lić na podstawie ksztaÅ‚tu jego czaszki.105promieniujÄ…cy Å›wiatÅ‚o wszystkimi porami.Porusza siÄ™ w bÅ‚yszczÄ…cym krÄ™gu, w którym każdywysiÅ‚ek wywoÅ‚uje nowe drganie Å›wiatÅ‚a, znaczÄ…c każdy ruch ognistÄ… smugÄ….Oto skÅ‚adniki umiejÄ™tnoÅ›ci, którÄ… winieneÅ› posiadać, gdyż małżeÅ„ska rewizja celna polegawyÅ‚Ä…cznie na szybkim, lecz gÅ‚Ä™boko siÄ™gajÄ…cym przeglÄ…dzie moralnego i fizycznego stanuosób, które w celu odwiedzenia twej żony wchodzÄ… do domu lub nastÄ™pnie wychodzÄ….Mążmusi być podobny pajÄ…kowi, gdy w Å›rodku niedostrzegalnej sieci odczuwa ruchy nieostrożnejmuszki i z daleka nasÅ‚uchuje, rozważa i Å›ledzi ofiarÄ™ lub wroga
[ Pobierz całość w formacie PDF ]