Cyceron Filipiki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeślisenatu nie usłucha, wojnę wyda nie senat jemu, lecz on narodowirzymskiemu.[9,27] Przestrzegam was, ojcowie: idzie o wolność narodu rzym-skiego, o którą powierzono wam troskę, idzie o życie i majątki każ-dego dobrego obywatela, na które już od dawna z bezgranicznąchciwością i nieprzejednanym okrucieństwem czyha Antoniusz,idzie o waszą władzę, którą utracicie zupełnie, jeśli jej teraz niezdołacie utrzymać.Strzeżcie się wypuścić z sieci tę obmierzłą izgubę niosącą bestię, teraz jeszcze zamkniętą i spętaną.Natomiast ciebie samego, Panso, napominam - chociaż jakoczłowiek szczególnie roztropny rady nie potrzebujesz, jednak na-wet najlepsi sternicy w czasie, gdy szaleje nawałnica, zwykli przyj-mować rady podróżnych - nie pozwól, żeby twoje tak staranne iwyborne przygotowania spełzły na niczym.Masz okazję, jakiejdotąd nie miał nikt.Dzięki powadze senatu, dzięki zapałowi ekwi-tów, dzięki żarliwości narodu rzymskiego możesz na zawsze uwol-nić rzeczpospolitą od strachu i niebezpieczeństwa.Co do sprawyprzez ciebie wniesionej pod obrady, zgadzam się z PubliuszemSerwiliuszem.16Posłowie otrzymali od senatu polecenie udania się również do Brutusa, doktórego nie dopuścił ich Antoniusz.FILIPIKA �SMA[1,1] Gajuszu Panso, wczoraj w senacie obradowano mniejsprawnie, niż to zakładał program twego konsulatu.1 Wydawało misię, że niewystarczająco przeciwstawiłeś się ludziom, którym niezwykłeś ulegać.W czasie głosowania2 skłaniałeś się ku łagodności,podczas gdy senat okazał właściwą sobie stanowczość.Wszyscywidzieli, że wojna istotnie się toczy, a tylko niektórzy sądzili, żesamego wyrazu wojna" wypowiadać nie należy.Za twoją sprawą,skoro uznałeś ten termin za zbyt ostry, upadło moje, a zwyciężyłozdanie Lucjusza Cezara, męża przezacnego, który usunąwszy owosrogie słowo, był bardziej łagodny w formie niż w treści.Ale prze-cież zanim zaczął mówić, wymawiał się pokrewieństwem.Tak jakza mego konsulatu postąpił w sprawie męża siostry,3 tak samo terazzachował się w sprawie jej syna, by dać wyraz wzruszeniu nie-szczęściem siostry i zarazem wykazać przezorność w sprawie dobranarodu rzymskiego.[1,2] Jednak i sam Cezar, mówiąc, że gdybynie był skrępowany więzami pokrewieństwa, przedstawiłby zdanieinne, godne jego samego i rzeczypospolitej, w pewien sposób po-lecił wam, byście się z nim nie zgadzali.On jest wujem Antoniusza- czy i wy, którzy się z nim zgodziliście, także jesteście Antoniuszawujami?1Tj.2 stycznia 43 r.2W CZASIE GAOSOWANIA (in discessione; dosł.'gdy senatorowie sięrozstępowali') - zob.filipika trzecia, przyp.19.3Siostra Lucjusza Juliusza Cezara, Julia, była matką Marka Antoniusza.Pośmierci Marka Antoniusza Kretyka Julia poślubiła Publiusza KorneliuszaLentulusa Surę, który należał do spisku Katyliny.Lucjusz Juliusz Cezaropowiedział się za karą śmierci dla katylinarczyków; zob.Cyceron (Cat.4,6).A o cóż toczył się spór? Niektórzy uważali, że w uchwale nienależy wypowiadać słowa wojna", woleli mówić o tumulcie".Nie tylko nie znają oni sytuacji, lecz i znaczenia słów: przecieżwojna może trwać, gdy nie ma tumultu, a tumultu bez wojny niema.[1,3] Czymże bowiem innym jest tumult, jak nie rozruchamitak znacznymi, że wielki z nich strach powstaje? Stąd przecieżwzięło się słowo tumult".4 Wszak nasi przodkowie mówili otumulcie italskim, bo to była wojna domowa, i o tumulciegalijskim, ponieważ miał miejsce w pobliżu Italii.Poza tymidwoma przypadkami o żadnym tumulcie mowy nie było.Możnasądzić, że tumult jest bardziej grozny niż wojna, skoro podczaswojny mają moc zwolnienia od służby wojskowej, a podczastumultu nie.Tak więc bywa, że - jak powiedziałem - może byćwojna bez tumultu, a tumultu bez wojny być nie może.[1,4] Askoro brak czegoś pośredniego między wojną a pokojem, trzeba,żeby tumult miał miejsce w czasie pokoju, skoro nie w czasiewojny.Czy można powiedzieć albo pomyśleć coś bardziejniedorzecznego? Lecz dość o słowach.Ojcowie, przyjrzyjmy sięraczej sprawie, choć zdarza się, że jedno słowo może sprawęznacznie pogorszyć.[2,4] Tego, co się dzieje, nie chcemy uznać za wojnę.Na jakiejwięc podstawie dajemy municypiom i koloniom rozkaz, aby zam-knęły bramy przed Antoniuszem? Na jakiej podstawie mają ogła-szać pobór do wojska nie pod przymusem i bez grozby kary pie-niężnej, ale dobrowolnie i z zapałem?5 Na jakiej podstawie wezmąna siebie obowiązek udzielenia państwu pomocy finansowej? Prze-cież jeżeli wymażemy słowo wojna", zniweczony zostanie zapałmunicypiów.Jeśli będziemy działali ospale, z pewnością osłabniejedność narodu rzymskiego, który już podjął się sprawy.[2,5] Cóżtu mówić więcej? Decymus Brutus w oblężeniu - a wojny nie ma?Mutyna oblężona - i to nie wojna? Pustoszona Galia - nie ma zaistebardziej pewnego pokoju.Któż powie, że to na wojnę wysłaliśmy zwojskiem konsula, męża tak dzielnego?6 On, chociaż osłabiony izłożony ciężką chorobą, uważał, że nie może być żadnej wymówki,gdy wzywają go, by bronił rzeczypospolitej.Gajusz Cezar, nawetnie czekając na wasze dekrety, co w jego wieku7 zrozu-4Etymologię wyrazu tumultus Cyceron wywodzi od słów 'wielki strach' -timor multus [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download @ ebook @ pdf @ pobieranie @ do ÂściÂągnięcia

Tematy