[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Królewskiewojsko uzbrojone wpadÅ‚o natychmiast w gniew, rzuciÅ‚o siÄ™na duchowieÅ„stwo i zrabowaÅ‚o im Å›wiÄ™te szaty, szalejÄ…cjak wilki w zagrodzie z owcami.Gdy ujrzeli to Rzymianie,porwali siÄ™ do stawiania oporu, ponieważ widzieli gwaÅ‚t,zadany klerowi.W ten sposób doszÅ‚o do boju w paÅ‚acuÅ›wiÄ™tego Piotra, o jakim nie sÅ‚yszano od dawnych lat.GórÄ™zaÅ› wzięło wojsko królewskie i zmiażdżyÅ‚o RzymiandokonujÄ…c strasznej rzezi524, w której nie rozróżnianoduchowieÅ„stwa od pospólstwa, a miecz srożyÅ‚ siÄ™ nadwszystkimi525.WalczyÅ‚ tam każdy, kto czuÅ‚ siÄ™ na siÅ‚ach,dopóki miecz nie wypadÅ‚ mu z rÄ…k526.I wypeÅ‚niÅ‚ siÄ™ dom527poÅ›wiÄ™cenia zwÅ‚okami pomordowanych, a ze stosówzmarÅ‚ych popÅ‚ynęły rzeki krwi, tak że wody Tybru przy-braÅ‚y krwawÄ… barwÄ™.Lecz po co zatrzymywać siÄ™ przy tych wypadkach dÅ‚użej?Papieża i innych, którzy uszli rzezi, uprowadzono wniewolÄ™.MógÅ‚byÅ› zatem widzieć kardyna-524Por.I Ks.Samuela 5, 9.52513 II 1111.526Por.II Ks.Samuela 23, 10.527Por.Proroctwo Izajasza 64, 11.łów ze sznurami na szyjach wleczonych nago ze zwiÄ…-zanymi z tyÅ‚u rÄ™kami oraz niezliczone masy mieszczanprowadzonych w Å‚aÅ„cuchach.Gdy wiÄ™c idÄ…cy z Rzymuprzybyli na miejsce pierwszego postoju, przystÄ…piÅ‚o kilkubiskupów i zakonników do papieża mówiÄ…c do niego: Serca nasze wypeÅ‚nia wielki ból, Ojcze przenajÅ›wiÄ™tszy, zpowodu takiej zbrodni popeÅ‚nionej wobec ciebie, twegoduchowieÅ„stwa i mieszczan twojego miasta.Lecz zÅ‚o to,wywoÅ‚ane przez grzechy nasze, wyrzÄ…dzono raczejodruchowo niż z zastanowienia.PosÅ‚uchaj wiÄ™c nas i zróbustÄ™pstwo naszemu panu, aby i on ustÄ…piÅ‚ tobie, i dokonajna nim dzieÅ‚a Å›wiÄ™tego bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwa".Ów atoli odpo-wiedziaÅ‚ im: Co mówicie, ukochani bracia? Czytwierdzicie, że tego niegodziwca, męża krwawego i528zdradliwego , mam konsekrować? Zaiste, dokÅ‚adnieobmyÅ‚ sobie rÄ™ce dla przyjÄ™cia pomazania ten, kto zlaÅ‚oÅ‚tarze boże krwiÄ… kapÅ‚anów a dom poÅ›wiÄ™cenia napeÅ‚niÅ‚zwÅ‚okami pomordowanych! Precz ode mnie myÅ›l, bymzgodziÅ‚ siÄ™ na pomazanie tego, który sam zasÅ‚użyÅ‚ sobie naprzekleÅ„stwo".Gdy zaÅ› owi utrzymywali, że winienmyÅ›leć o ocaleniu samego siebie i tych, którzy zostalipozbawieni wolnoÅ›ci, że wiÄ™c musi przebÅ‚agać króla, ówodpowiedziaÅ‚ nieustraszenie: Nie obawiam siÄ™ króla, panawaszego.Niech zabija ciaÅ‚o, jeÅ›li chce, nie bÄ™dzie już miaÅ‚potem wiÄ™cej nic do czynienia 529.Zaiste, powiodÅ‚o mu siÄ™znakomicie z rzeziÄ… mieszczan i duchowieÅ„stwa, lecz mó-wiÄ™ wam w prawdzie 530, że w przyszÅ‚oÅ›ci nie osiÄ…g-528Ks.Psalmów 5, 7.529Por.Ewang.Å›w.Aukasza 12, 4.530Tamże 4, 25.nie zwyciÄ™stwa ani nie zazna spokoju za dni swegożywota, co wiÄ™cej, nawet syna nie spÅ‚odzi, który byzasiadÅ‚ na jego tronie" 531.Gdy ta wypowiedz doszÅ‚a do uszu króla, wpadÅ‚ w strasznygniew i kazaÅ‚ Å›ciąć na oczach papieża wszystkichuwiÄ™zionych, aby może takÄ… zbrodniÄ… go przerazić.ÓwzaÅ› stale udzielaÅ‚ im zachÄ™ty, by z odwagÄ… umierali dlasprawiedliwoÅ›ci, obiecujÄ…c im niewiÄ™dnÄ…cy wieniec532życia wiekuistego.Atoli owi zgodnie rzucili mu siÄ™ do nógi bÅ‚agali o zachowanie życia.Wtedy OjciecprzenajÅ›wiÄ™tszy, Å‚zy lejÄ…c, wezwaÅ‚ na Å›wiadka tego, którywglÄ…da w serca ludzkie 533, i oÅ›wiadczyÅ‚, że raczej umrze,niż ustÄ…pi, jeÅ›li w tym nie stanie mu na przeszkodzieuczucie miÅ‚osierdzia, należne wszystkim wiernymChrystusowi.UczyniÅ‚ wiÄ™c to, co nakazywaÅ‚akonieczność, i obiecaÅ‚, że bÄ™dzie konsekrowaÅ‚ króla, bydoprowadzić do uwolnienia uwiÄ™zionych.Przeto papież ikardynaÅ‚owie powrócili do miasta i postÄ…pili zgodnie zwolÄ… królewskÄ…, choć posÅ‚uszeÅ„stwo to byÅ‚o wymuszone, iwystawili mu przywilej na wszystko, czego zapragnÄ…Å‚ 534.531Por.Proroctwo Jeremiasza 22, 30.Istotnie na Henryku VwygasÅ‚a dynastia salicka.532Inmarcessibilem coronam, por.I List Å›w.Piotra 5, 4.533Por.Ks.Przysłów 24, 12.534Por.I Ks.Królewska 11, 37.Koronacja cesarska Henryka VodbyÅ‚a siÄ™ 13 IV 1111.Wobec braku perspektyw osiÄ…gniÄ™ciazwyciÄ™stwa w toczÄ…cym siÄ™ od czasów Henryka IV sporze oinwestyturÄ™ doszÅ‚o pózniej do kompromisu pomiÄ™dzy cesarzem apapieżem w konkordacie wormackim 1122 r.40.O BITWIE POD WELFESHOLZSkoro po wymuszeniu bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwa cesarz powróciÅ‚do Niemiec, zebraÅ‚ siÄ™ w Rzymie synod zÅ‚ożony ze stu535dwudziestu ojców.Na nim ostro zaatakowano papieżaza to, że wyniósÅ‚ do godnoÅ›ci cesarskiej Å›wiÄ™tokradczegokróla, choć ten uwiÄ™ziÅ‚ najwyższego kapÅ‚ana, sponiewieraÅ‚kardynałów i przelaÅ‚ krew duchowieÅ„stwa i mieszczan; cowiÄ™cej, nadaÅ‚ on osobnym przywilejemnajniegodniejszemu z wszystkich prawo ustanawianiabiskupów, to zatem prawo, którego poprzednicy jegobronili jako uprawnienia KoÅ›cioÅ‚a narażajÄ…c siÄ™ nawet naÅ›mierć i wygnanie.Papież zaczÄ…Å‚ tÅ‚umaczyć siÄ™ sytuacjÄ…przymusowÄ…, a także tym, że wyjÄ…tkoweniebezpieczeÅ„stwo zażegnaÅ‚ maÅ‚ym kosztem, wreszcie, żeinaczej nie można byÅ‚o zapobiec rzezi ludnoÅ›ci i spaleniuMiasta.On, co prawda, zgrzeszyÅ‚, lecz inni go do tegonakÅ‚onili; bÄ™dzie siÄ™ wszakże staraÅ‚ naprawić tÄ™ szkodÄ™zgodnie z tym, co mu nakaże ZwiÄ™ty Synod.Gdy wiÄ™coskarżajÄ…cy otrzymali zadośćuczynienie, ostudziÅ‚o siÄ™ ichoburzenie.Po ukoÅ„czeniu obrad synod uznaÅ‚ wspomnianyprzywilej za wymuszony, stwierdziÅ‚, że raczej nazwać gonależy nie prawem, lecz bezprawiem536.Z tego wzglÄ™dupostanowili go unieważnić przez rzucenie klÄ…twy537, asamemu cesarzowi zakazać wstÄ™pu w progi Å›wiÄ™tegokoÅ›cioÅ‚a.Wieść o tym rozniosÅ‚a siÄ™ po caÅ‚ym Å›wiecie, wszyscy też,którzy pożądali zmian, zaczÄ™li siÄ™ buntować535Sobór lateraneÅ„ski 18-21 III 1112.536W oryginale gra słów: non privilegium immo pravilegium.537Tego zdania brak w rkpsie lubeckim.pod byle pozorem.WÅ›ród nich znalazÅ‚ siÄ™ przedewszystkim ów sÅ‚awny biskup moguncki Adalbert538, którysprzymierzyÅ‚ siÄ™ z bardzo wielu innymi, przede wszystkimzaÅ› z książętami saskimi, których skÅ‚aniaÅ‚a do oderwaniaczęściÄ… konieczność, częściÄ… stare nawyki buntów539.ZaprawdÄ™, oprócz nowej, wÅ‚aÅ›nie wtedy przygotowywanejwojny, Å›cierali siÄ™ [Sasi] już uprzednio z najdzielniejszymmężem, Henrykiem starszym, dziewięć razy.Lecz po cóżmam zatrzymywać siÄ™ na wielu wydarzeniach? CesarzczujÄ…c już, że caÅ‚a Saksonia od niego odpadÅ‚a, a jad buntu540coraz bardziej siÄ™ szerzy , schwyciÅ‚ wpierw głównegosprawcÄ™ buntu, biskupa mogunckiego541, nastÄ™pnieprzeszedÅ‚ przez caÅ‚y kraj saski siejÄ…c straszliwÄ… rzez, aksiążąt mordowaÅ‚ lub co najmniej wiÄ™ziÅ‚.Wtedy zebralisiÄ™ z książąt saskich ci, którzy zostali przy życiu,mianowicie książę Lotar, biskup halbersztadzki Rein-ger542, Fryderyk, hrabia na Arnsbergu543 i wieluszlachetnych; zabiegli oni drogÄ™ cesarzowi, ponowniewkraczajÄ…cemu do Saksonii z wojskiem, w miejscu, którenazywa siÄ™ Welfesholz, i wyprowadzili swoje oddziaÅ‚yprzeciwko wojsku królewskiemu, choć nie dorównywalimu liczebnie.WalczyÅ‚o ich bowiem trzech przeciwkopiÄ™ciu.TÄ™ najgÅ‚oÅ›niejszÄ… za naszych538Adalbert I, 1106 kanclerz Henryka V, arcybp moguncki 1109 -1137.539Powstanie saskie pod przywództwem ksiÄ™cia Lotara rozpoczęłosiÄ™ w koÅ„cu marca 1112 r.540Do tych wydarzeÅ„ por
[ Pobierz całość w formacie PDF ]